2024 için geri sayım başladı! Bir yıl daha geride kalırken hepimiz yeni yıla yepyeni umutlar, beklentiler, hayaller, kararlar ve hedeflerle giriyoruz. Bu heyecanlı zaman diliminde dileklerin gerçekleşmesi beklentisiyle yapılan ritüel ve kutlamalar her ne kadar ülkeden ülkeye değişiklik gösteriyor olsa da amaç aynı: Yeni yılın mutluluk ve şans getirmesi…
Tüm bu dileklerin gerçekleşmesinde faydalı olabileceği düşünülen, dünyanın farklı ülkelerinden ilginç yeni yıl geleneklerini sizler için derledik.
ÇİN – Kapıları Kırmızıya Boyayıp, Mandalina Hediye Etmek
Çinliler için “Guo Nian” yani yılın geçişi adını verdikleri bu özel zamanı aileleriyle birlikte geçirmek oldukça önemli. Mutluluğun ve iyi şansın sembolü olarak yeni yıl zamanı kapılarını kırmızıya boyayan Çin halkı, kutlamalara başlamadan önce, geçen yıldan kalan kötü şansı göndermek için evlerini temizleyerek, kırmızı kağıtlarla süslerler. Ülkede yeni yılın en özel geleneklerinden bir diğeri ise aile büyüklerinin gençlere kırmızı zarflar içinde iyi şans ve mutluluk getirmesi amacıyla şans parası dağıtarak, bereketi sembolize eden mandalina hediye etme ritüelidir.
HOLLANDA – Yeni Yıla Mideniz Dolu Girin
Gerçekleştirdikleri yeni yıl ritüelleri ile geçmişle gelecek arasında bir köprü kuran Hollandalılar eskiyi arındırıp yeniliği güzelliklerle karşılamak amacıyla bu dönemde yeni yıl ağaçlarını süsleyerek, tüm gökyüzünü havai fişek gösterileriyle donatırlar. Ülkede ayrıca yeni yıla girerken Oliebollen adı verilen yağda kızartılmış hamurlar tüketilir. Eski Germen kabilelerinden gelen bu inanışa göre bu hamurlardan yenildiği takdirde tüm yıl boyunca kötü olaylardan uzak durulacağına inanılıyor.
İSPANYA – 12’den Geriye Sayarken Şans İçin 12 Üzüm Yemek
İspanya’da birbirinden lezzetli yemeklerle donatılmış geniş ve kalabalık masaların olmazsa olmazı ise “Şansın 12 üzümü” olarak adlandırılan las dolce uvas de la suerte. Yeni yılı İspanya’da geçiriyorsanız 00.00’dan önce her çan çaldığında bir adet üzüm yiyerek bu geleneğe ortak olabilirsiniz. Yapmanız gereken tek şey bunu 12 kere yaparak, saat 00.00’ı gösterene kadar üzümleri ağzınızda tutmayı başarmak. Bunu yaptığınız takdirde yılınızın şanslı geçeceğine emin olabilirsiniz. Tüketilen 12 adet üzümün her birinin yılın bir ayını temsil ettiğini de ayrıca belirtelim.
DANİMARKA – Kapının Önüne Kırık Tabaklar Koymak
Danimarka’da yeni yıl ritüelleri kırılmış bardak ve tabaklardan oluşuyor. Kullanmadıkları yemek takımlarını, bardakları ve eski porselenlerini sevdiklerinin kapılarında kıran Danimarkalılar, bu şekilde sevdikleri için de iyi şans dilemiş oluyorlar. Kapılarının dışında kırılan tabakların sayısı ne kadar fazlaysa o kadar mutlu olacaklarına inanıyorlar. Ne kadar fazla kırık cam o kadar fazla şans demek!
ESTONYA – Şanslı Sayılar Kadar Öğün Yemek
Yemek yemeyi seviyorsanız, yılbaşını Estonya’da kutlamaktan mutlu olacağınız garanti. Estonyalılar yeni yıl günü şanslı sayı olarak kabul edilen 7, 9 ve 12 öğün yemek yemeye dikkat ediyorlar. Bu sayılar kadar yemeyi başarıp, ne kadar çok yerlerse bunun yeni yılda kendilerine bereket ve bolluk getireceğine inanıyorlar.
İTALYA – Kırmızı İç Çamaşırı Giymek
İtalya’dan tüm dünyaya yayılan bir inanç olarak karşımıza çıkan kırmızı iç çamaşırlarını unutmak ne mümkün. Yeni yıla girerken hiç giyilmemiş bir kırmızı iç çamaşırının yeni yılda şans ve aşk getireceğine inanan İtalyanlar, kırmızı rengi doğurganlıkla ilişkilendirdikleri için yılın son gecesinde aşkın rengi kırmızıya bürünüyorlar. İtalya’nın bazı bölgelerinde ise insanlar pencereden eski eşyalarını atarak, yeni yılda kötü enerjiden arınıp güzel başlangıçlar yapacaklarına inanırlar.
YUNANİSTAN – Kapılar Soğanlarla Süslensin!
Yeniden doğuşun bir sembolü olduğuna inanan Yunanlılar, geleneksel olarak yılbaşı gecesinde kapılarının önüne soğan asmayı tercih ediyorlar. Yunanlılar çocukları bu şekilde uyandırmanın uzun hayat, sağlık ve hane içinde bolluk ve bereket getireceğine inanıyorlar.
ALMANYA – Kurşun Dökmek
Almanya’da yılbaşı şenlikleri Bleigießen veya kurşun dökme olarak bilinen bir aktivite etrafında toplanıyor. Bir mumdan çıkan alevleri kullanarak, her kişi küçük bir parça kurşun veya kalay eriterek onu soğuk bir su kabına döker. Kurşun veya tenekenin oluşturduğu şeklin tasseografiden farklı olarak o kişinin önümüzdeki yıl için kaderini ortaya çıkardığı söylenir.
İSKOÇYA – Şans için İlk Adımı Kim Atacak?
Yeni yıl coşkusunu iliklerinize kadar hissedeceğiniz yerlerden biri de bahçeleri ve neo-klasik yapılarıyla ünlü, masalsı Orta Çağ ülkesi İskoçya! Ülkede 1 Ocak’tan önceki gün o kadar önemli ki İskoçlar bunun için resmi bir isim bile koymuşlar: Hogmanay! Dünyanın en heyecan verici kutlamalarından biri olan Hogmanay sırasında ülke genelinde “ilk adım yarışı” başlıyor. Saatler gece yarısını vurur vurmaz eşin dostun evine ‘ilk ayak’ basan olmak için yarışıyorlar. Gittikleri evlere para, ekmek, tuz, viski gibi kültürel şans ve bolluk sembollerinden götürüyorlar.
Ayrıca İskoçya’daki inanışa göre yeni yılda eve ilk gelen erkek özellikle uzun ve yakışıklı ise o eve şans getiriyor. Bu nedenle, genç İskoç delikanlıları gece yarısından sonra geleneksel İskoç eteklerini giyerek ve bir şişe viski, bir avuç kömür ve kuru meyveli, limonlu ve bademli bir kek ile kapı kapı dolaşarak akrabalarını ve arkadaşlarını ziyaret ediyorlar.
BREZİLYA – Okyanusa Beyaz Çiçekler Atmak
“Ano Novo” olarak adlandırılan yeni yılda beyaz renk giymeyi tercih eden Brezilya halkı, bu renk sayesinde kötülükten ve lanetli ruhlardan kurtulacaklarına inanıyorlar. Birçok Brezilyalı saflık, masumiyet, barış ve bereketin bir sembolü olarak yeni yılı kutlarken beyaz giyinerek, yılbaşı gününü aileleriyle birlikte plajda dans ederek geçirirler. Yılbaşı için siz de Brezilya’da olursanız beyaz çiçekler ve mumlarla dolu okyanusları gördüğünüzde şaşırmayın. Çünkü Deniz Tanrısı Poseidon’a sunulan bu hediyenin karşılığında Deniz Tanrısı’nın yeni yıl dileklerini gerçekleştireceğine inanıyorlar.
FİLİPİNLER- Yuvarlak Eşyalar, Yuvarlak Yiyecekler
Filipinler her şeyin yuvarlak olmasının zenginlik getireceğine inanıyorlar. Bu sebeple bozuk para da zenginliği temsil ediyor. Yeni yıl gecesi özellikle yuvarlak yiyecekleri tercih ediyorlar. Yılbaşı gecesi sofrada yuvarlak şekilli meyvelerin olması şarttır. Hatta 12 yuvarlak meyve yemek de adettendir.
JAPONYA – Mabetlerde 108 Defa Zil Çalmak
Japonya’da Oshogatsu olarak bilinen yeni yılda Budizm’den gelen inançlara göre temizlik ve şifa getirmesi adına tüm mabetlerde aynı anda 108 defa çan çalındığını biliyor muydunuz? İnsanlar yeni yıla hazırlanmak için evlerini temizleyip, yeni kıyafetler giyerek iyi şans getirmesi için tapınaklara giderler. Bunun yanı sıra yeni yılı karşılarken hem kötü ruhları kovması hem de mutluluk ve iyi şans getirmesi için kapılarının önüne ip asarlar. Ayrıca sake içmek ve kagami biraki (bira mayası) yemek gibi bir gelenekleri vardır.
ŞİLİ – Mercimek Yemek, Mezarlıkta Gece Kampı
Şili’de tam gece yarısı bir kaşık mercimek yiyenlerin bütün yılının iş ve parayla dolu olacağına inanılıyor. Şili’de evi içeriden dışarıya süpürürseniz bir önceki yılın kötü ruhlarını da beraberinde süpürmüş olursunuz. Ayrıca her ne kadar birçok kişiye göre ürkütücü gelenek olsa da mezarlıkta gece kamp yapmak Şili halkının yılbaşı gecesinde tercih ettiği ritüellerden bir tanesi. Yeni yılı ölmüş akrabaları ile geçirmek isteyen Şili halkı, belediye başkanı önderliğinde gece yarısı ülkenin merkez kasabasındaki Talca Mezarlığı’na giderek, klasik müzik eşliğinde mezarların başında mum yakıp oturuyorlar.
RUSYA – Yazılan Dileği Yaktıktan Sonra İçmek, BELARUS – Mısır Patlatmak
Rusya‘da yeni yıl gecesi insanlar dileklerini küçük kağıt parçalarına yazıyor, bu kağıtları yakıyor, sonra yanık kağıdı şampanya bardaklarına atıp bu şampanyaları içiyorlar.
Belarus’ta ise evlilik üzerine kurulmuş yılbaşı kutlamaları diğerlerine göre daha ön planda. Daha çok bekar kadınlara yönelik bu gelenek; kutlamadan çok insanların oynadıkları birer oyun gibi. Yılbaşı gecesi henüz evlenmemiş olan kadınlar ellerine birer mısır tanesi alıp aynı anda tavanın üzerine koyarlar. Hangisinin mısırı önce patlarsa o kişinin yıl içerisinde evleneceğine inanılıyor.
İRLANDA – Evin Bir Yerine Ökseotu Koyup Uyumak
Evlilik üzerine kurulmuş yılbaşı ritüellerinden bir diğeri de İrlanda’da yaşanıyor. Geleneksel bir yöntem olan ökseotu sayesinde kadınların rüyalarında evlenecekleri kişileri gördükleri düşünülüyor. Bekar kadınlar, yeni yılda hem iyi şans getirmesi hem de müstakbel kocalarıyla tanışmak için ökse otu yapraklarını yastıklarının altına koyup uyuyor. Ayrıca 31 Aralık gecesinin bitiminde eve ilk giren kişi uzun boylu, esmer ve yakışıklı bir erkekse, yeni yılda zengin olunacağına; eğer kızıl saçlı bir kadın girerse yeni yılın kötü geçeceğine inanılıyor.
EKVADOR – Korkuluklar Yakılarak, İyilere Yer Açılır
Yeni yıl arifesi şenlikleri Ekvador’da şenlik ateşleriyle aydınlanıyor. Bu şenlik ateşlerinin her birinin merkezinde çoğunlukla politikacıları, popüler kültür ikonlarını ve önceki yıldan diğer figürleri temsil eden heykeller bulunuyor. “Año viejo” ya da “eski yıl” olarak adlandırılan bu etkinlikler, dünyayı son 12 ayın tüm kötülerinden temizlemek ve gelecek iyilere yer açmak için her yılın sonunda düzenleniyor.
KOLOMBİYA – Etrafta Boş Valizle Gezmek
Ve geldik listemizin belki de en güzel geleneğine. Kolombiya’da bulunduğunuz dönem yeni yıla denk gelirse, yolda ellerinde valizlerle dolaşan sayısız insan görmeniz mümkün. Endişe etmeyin, Kolombiya halkı göç etmiyor! Sadece yeni yılı karşılıyor. Kolombiya’da yeni yıl geleneği olarak sokaklarda boş valizlerle gezmek, bütün yılı seyahat ederek geçirecekleri anlamı taşıyor.
MEKSİKA – Gelecek Yıl İçin İyi Şans Getirmesi İçin 12 Üzüm Yemek
Meksika’da “Año Nuevo” olarak adlandırılan yeni yılda insanlar bu özel zamana hazırlanmak için evlerini süsleyerek, yeni kıyafetler giyerler. Yılbaşı günü aileleriyle birlikte yemek yiyen Meksikalılar gökyüzünü ise havai fişeklerle aydınlatırlar. Ayrıca 12 üzüm yeme gibi gelenekleri de vardır. Bu üzümler her biri yeni bir ay için bir tane olmak üzere, gelecek yıl için iyi şanslar getirmesi amacıyla yenilir.
HİNDİSTAN – Tapınaklara Gidip, Dua Ederler
Hindistan’da yeni yıla Navaratri denir. Dokuz günlük bir festivali kapsayan bu özel zamanda insanlar yeni yıla hazırlanmak için evlerini süsleyerek, yeni kıyafetler giymeye özen gösterirler. Festival boyunca insanlar tapınaklara giderek, dua edip, dans ederler. Ayrıca tanrıça Durga’yı onurlandırmak için çeşitli ritüeller yaparlar.
ROMANYA – Ayı Kıyafeti Giyen Köylüler
Romanya’da Aralık ayı köylülerin asırlık bir geleneğe, Ayı Dansı Festivali’ne kapılmalarıyla gerçeküstü bir gösteriye dönüşüyor. Gerçek ayı postlarına bürünen yerel halk; dansın, dostluğun ve neşenin canlı bir kutlamasına katılarak sokakları dolduruyor. Kökleri Roman geleneklerine dayanan bu esrarengiz gelenek, gizemli bir miras taşıyor. Ayı kıyafetleri giyen köylülerin damgasını vurduğu bu büyüleyici etkinlik; tarihin, folklorun ve Romanya’nın yeni yıl kutlamalarının canlı ruhunun kültürel bir birleşimini temsil ediyor.
BOLİVYA – Demir Para Saklanan Tatlılar
Yılbaşı sofraları elbette ki her ülke için bir klasik. Bolivyalıların yeni yıl geleneği de hazırladıkları yiyeceklerle birlikte ortaya çıkıyor. 12 Üzüm’ün de bilenen bir adet olduğu Güney Amerika ülkesi Bolivya’da yılbaşı için hazırlanan tatlıların içerisine şans parası olarak adlandırılan demir paralar saklanıyor. Bu demir paralar kime çıkarsa o kişinin şanslı ve iyi bir yıl geçireceğine inanılıyor.
Sağlıklı, umutlu, mutlu, yepyeni anılar ve keşiflerle dolu, bol seyahatli muhteşem bir yıl dileğiyle…
Yeni yılda size özel seyahat tasarımı ve rezervasyon için:
travel@julesverne.com.tr
